از آنجایی که بیماری روماتیسم مفصلی درمان قطعی ندارد، روند معالجه بیماران معمولاً تا پایان طول عمر آنان ادامه خواهد داشت و بیشتر بر تسکین علائم بیماری و نیز جلوگیری از افزایش آسیب دیدگی زانو و یا کاهش سرعت این آسیب‌ها متمرکز می‌باشد. بیماران باید این نکته را درک کنند که روماتیسم مفصلی یک بیماری چند سیستمی است و می‌تواند اندام‌های متعددی از قبیل ریه ها ، مغز استخوان، چشمها و دستگاه قلبی عروقی را درگیر نماید.

درمان روماتیسم مفصلی زانو

انجام اقدامات خودمراقبتی می‌تواند به بیماران در کنترل علائم روماتیسم مفصلی زانو کمک کند. ورزش‌های سبک مانند پیاده روی، شنا و ایروبیک در آب می‌تواند در تقویت عضلات اطراف مفصل‌ها تأثیر خوبی داشته باشد. گرم کردن زانو هم به تسکین درد زانو و شل کردن عضلات کمک می‌کند، اما سرد کردن می‌تواند باعث کند و مبهم شدن درد شود. استفاده از تکنیک‌های ریلکسیشن از قبیل تنفس عمیق، هیپنوتیزم درمانی و تجسم خلاق نیز به کاهش درد زانو کمک می‌کند.

درمان های دارویی

داروهای تجویزی و بدون نسخه زیادی برای درمان روماتیسم مفصلی زانو وجود دارد، اما برخی از این داروها ممکن است عوارض جانبی خطرناکی داشته باشند که بیمار باید حتماً مراقب آنها باشد. معمولاً بیماران این داروها را به صورت ترکیبی مصرف می‌کنند. رایج‌ترین داروها برای روماتیسم مفصلی عبارتند از :

داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی

این دسته از داروها از قبیل ایبوپروفن (که معمولاً با نام آدویل یا موترین شناخته می‌شود) و ناپروکسن (یا آلِو)، درد و التهاب را کاهش می‌دهند. دوزهای بالاتری از این داروها هم وجود دارد که حتماً باید توسط پزشک تجویز شود.

درمان روماتیسم مفصلی زانو با استروئیدها

داروهای کورتیکواستروئید تجویزی از قبیل پردنیزون و متیل پردنیزون (مدرول)، از طریق خاصیت بازدارندگی سیستم ایمنی بدن، به کنترل التهاب و کند کردن روند آسیب دیدگی مفصل کمک می‌کنند.

داروهای ضد روماتیسم (DMARD)

این داروها می‌توانند از آسیب دیدگی دائمی مفصل زانو و بافت‌های آن جلوگیری کنند. داروهای ضد روماتیسم شامل متوترکسات (روماترکس، ترکسال)، لفلونامید (آراوا)، هیدروکسی کلروکوئین (پلاکوئنیل) و غیره می‌باشد.

داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی

این داروها در تضعیف عملکرد سیستم ایمنی بدن تأثیر دارند و مهم‌ترین آنها شامل آزاتیوپرین (ایموران، آزاسان)، سیکلوسپورین (نئورال، ساند ایمون و جنگراف) و سیکلوفسفامید (سیتوکسان) می‌باشد.

داروهای بیولوژیکی

این داروها در واقع بازدارنده پروتئین‌هایی به نام سایتوکین‌ها هستند که باعث ایجاد التهاب در بدن می‌شوند. مهم‌ترین داروهای بیولوژیکی شامل اتانرسپت (انبرل)، اینفلیکسیماب (رمیکید) و ادالیمومب (هومیرا) می‌باشند. یکی دیگر از روش‌های مؤثر برای درمان روماتیسم مفصلی، انجام عمل جراحی می‌باشد که در مواقعی استفاده می‌شود که داروهای فوق نتواند از آسیب دیدگی مفصل زانو جلوگیری کند یا نتواند شدت این آسیب‌ها را کاهش دهد. عمل‌های جراحی برای بیماری روماتیسم مفصلی شامل ترمیم تاندون و تعویض کامل مفصل می باشد. در جراحی تعویض مفصل، یک مفصل مصنوعی به جای مفصل آسیب دیده زانو قرار داده می‌شود.

تزریق در مفصل

تزریق استروئید به داخل مفصل زانو می‌تواند تورم، درد و خشکی این مفصل را کاهش دهد. اما تزریقات مکرر ممکن است باعث خرابی بیشتر مفصل زانو شود. داروهای استروئید را می‌توان در غشای تاندون‌ها نیز برای کاهش تورم ناشی از التهاب پوشش تاندون (تنوسینوویت) تزریق کرد. اما این درمان با وجود آنکه می‌تواند در کاهش التهاب بسیار مؤثر باشد، در عین حال ممکن است باعث تشدید پارگی تاندون شود.

درمان روماتیسم مفصلی زانو با سینووکتومی

مشکل بیمار در مراحل اولیه بیماری روماتیسم مفصلی، اغلب شامل درد، ورم و خشکی مفصل زانو می‌باشد. تولید مایع مفصلی هم افزایش می‌یابد و به تدریج بسیاری از علائمی که مربوط به سینوویوم یا همان لایه پوشاننده سطح مفصل هستند، بروز پیدا می‌کند. در اغلب موارد، عمل سینووکتومی یا حذف غشای سینوویوم از سطح داخلی مفصل می‌تواند باعث کاهش علائم التهاب و تورم زانو در طی یک دوره زمانی معین شود. البته این دوره زمانی غالباً طولانی است. حذف غشای سینوویوم ممکن است از طریق تزریق مستقیم یک داروی سمی برای سلول‌ها به درون فضای مفصل انجام شود. علاوه بر آن، امکان انجام این جراحی به روش آرتروسکوپی و با حداقل تهاجم نیز وجود دارد.

تعویض مفصل

در مواردی که آسیب دیدگی سطوح مفصل زانو به اندازه‌ای پیشرفت کند که پوشش سطح داخلی این مفصل به طور کامل از بین برود یا باعث درد، ورم و خشکی شدید و بی‌وقفه زانو شود و یا مفصل زانو به صورت پیوسته تغییر شکل دهد باید تعویض مفصل انجام شود.